Studentenoproer

  Kwaliteit of kwantiteit?

Het is inmiddels mei, een maand na de aankondiging. Tegenstanders van de maatregel verenigen zich in Youth for Equality (YFE). Hoewel de maatregel het hele hoger onderwijs betreft, leiden studenten van medische faculteiten het verzet. Zij menen dat hun kansen afnemen als er meer plaatsen gereserveerd worden voor achtergestelde groeperingen. Verder menen zij dat de kwaliteit van de gezondheidszorg in gevaar komt. Veel studenten van achtergestelde groeperingen maken hun studie niet af en hun plekken worden niet opgevuld door andere studenten. Dat zal een tekort aan artsen veroorzaken, waarschuwen zij.
Uit het hoge percentage uitvallers onder studenten van achtergestelde groeperingen blijkt volgens de tegenstanders dat ze gewoonweg niet competent zijn. Ze menen dat de oplossing niet in het systeem van gereserveerde plaatsen ligt, maar in verbetering van het gehele onderwijs. Zij eisen daarom meer geld voor onderwijs en afschaffing van het quotumsysteem. Quality or Quantity?, zien we dan ook op de vele spandoeken geschilderd die woest worden rondgedragen tijdens de massale studentendemonstraties. Diverse advocaten bepleiten deze argumenten bij meerdere rechtszaken tegen de staat.

Voorstanders van de overheidsmaatregel menen dat het zo eenvoudig niet ligt als de actievoerders zeggen. Het hoge percentage uitval komt vooral door andere zaken. Door treiterijen en oneerlijke beoordelingen op de faculteiten. Door het feit dat zij geen geld hebben voor bijles om de kloof te overbruggen tussen de middelbare schoolsyllabus en universiteitssyllabus, terwijl studenten uit elitemilieus daar wel geld voor hebben. En door het feit dat studenten van achtergestelde groeperingen vaak nog baantjes moeten nemen in de stad om geld voor hun familie op het platteland te sparen. Het is volgens hen geen kwestie van competentie, maar een aaneenschakeling van factoren, een vicieuze cirkel. Zij menen dat het quotumsysteem de enige reële manier is om deze studenten een kans te geven.

Moet er voor deze jonge Dalit vrouw wel of geen plek gereserveerd worden? Reserveringspolitiek De heftige discussies rondom het quotumsysteem van reserveringen voor achtergestelde groeperingen in India is niet nieuw. Als eerste minister van Justitie en als voorzitter van het Grondwetcomité heeft Bhimrao R. Ambedkar het reserveringssysteem direct na de onafhankelijkheid in de grondwet opgenomen. De grondwet reserveerde in eerste instantie 22,5 procent van alle overheidsbanen en studieplaatsen voor Dalits (Scheduled Castes) en voor achtergestelde inheemse groepen (Scheduled Tribes). In 1991 besloot de regering de adviezen van het Mandal rapport op te volgen en werd er een nieuwe groep toegevoegd aan de achtergestelde groeperingen: Other Backward Classes (OBC's). Deze groep is breed gedefinieerd en ligt zo rond de dertig procent van de totale bevolking. Ook toen braken er grote protestacties uit tegen deze uitbreiding van het reserveringssysteem. Een aantal politieke wetenschappers denkt dat de populariteit van de Bharatiya Janata Party (BJP) eind jaren negentig in hoge mate verklaard kan worden door het feit dat deze partij tégen de reserveringen was. De Congrespartij, sinds 2004 weer de grootste partij, is juist een groot voorstander van het quotumsysteem.

  Kansarm tegen kansrijk

Wat begint als een protest tegen de overheidsmaatregel, vooral door studenten van medische faculteiten, breidt steeds verder uit. Artsen, onderwijzers, zakenmensen en andere vertegenwoordigers uit de toplagen van de Indiase samenleving, steunen de acties. Wat zij met elkaar gemeen hebben, is dat geen van deze demonstranten deel uitmaakt van achtergestelde groeperingen. Met de uitbreiding van de stakingen, worden de onderwerpen van protest steeds diverser en algemener gericht op het kastenstelsel en tegen het quotumsysteem. Daarmee dreigen de protesten van YFE te verwateren. Maar de kracht van de beweging en zijn steunbetuigers blijft groot.
Het is een belangenstrijd die het hart van de samenleving raakt en die India tot op het bot verdeelt. Voorstanders en tegenstanders. Links en rechts. Kansarmen en kansrijken. Zij die weinig tot geen invloed hebben en die gedeeltelijk kunnen verkrijgen, en zij die wel invloed hebben en die gedeeltelijk kwijt kunnen raken. Een impasse is het gevolg.
Het Hooggerechtshof verbiedt na ruim drie weken de protestacties van de artsen en gelast hen weer aan het werk te gaan. Zij blijven dan wel gevrijwaard van strafmaatregelen. De YFE zwakt op haar website haar eisen af, namelijk van afschaffing van het quotumsysteem naar handhaving van het nieuwe quotum en geen verder verhoging daarvan. Kort na de artsen beëindigen ook zij hun acties.

  Crisis bezworen, conflict blijft

De regering komt in augustus 2006 met een aangepast wetsvoorstel. De verhoging van het percentage van gereserveerde plaatsen voor achtergestelde groeperingen blijft van kracht. Het aantal plaatsen op faculteiten neemt echter toe met vijftig procent en het budget van het ministerie van onderwijs wordt sterk vergroot. De toelatingscriteria voor studenten van achtergestelde groeperingen worden niet versoepeld om de internationale standaarden van universitair onderwijs strikt te handhaven. Het nieuwe wetsvoorstel krijgt steun van het parlement en gaat in met het academische jaar 2007-2008. Onmiddellijk komt er veel kritiek op de wet. De regering zou een veel te grote kniebuiging gemaakt hebben voor de demonstranten die tegen het oorspronkelijke wetsvoorstel waren, ofwel: de elite. Uiteindelijk zullen zij namelijk meer profiteren van de wet dan studenten van achtergestelde groeperingen. De strenge toelatingseisen zullen voor velen onhaalbaar zijn, en de kans op uitval blijft groot. In het nieuwe voorstel kunnen hun 'lege' plaatsen wel worden opgevuld door studenten die niet onder het quotumsysteem vallen: studenten uit de middenklasse en elitemilieus. Hoewel de kritiek blijft en de actualiteit van het kastenstelsel pijnlijk zichtbaar is geworden, is de crisis bezworen.