|
Psychiatrie in India
'Economische groei zorgt voor nieuwe problemen'
Psychiatrische patiënt (bron: chasindia.blogspot.com) |
| De economische groei in India
biedt mensen kansen en mogelijkheden die voorheen
ondenkbaar waren. Tegelijkertijd raken veel Indiërs
juist meer in de problemen
dan voorheen, met alle psychische
problemen van dien.
‘De onderklasse komt steeds
vaker in het nauw.’
Psychiatrie is in India een van de
meer recent ontwikkelde medische
specialismen. ‘Tot voor kort kon je
op weinig plaatsen geneeskunde studeren
met psychiatrie als specialisatie. Maar dat
verandert snel, in alle grotere steden is het
nu mogelijk om een studie tot psychiater of
psychiatrisch verpleegkundige te volgen’,
aldus Alok Sarin, psychiater aan het Sitaram
Bhartia Institute te New Delhi.
Toch heeft India nog steeds te maken met
VAN HEKSERIJ NAAR BEHANDELING
Vroeger werd in India abnormaal geestelijk
gedrag beschouwd als duivels en
als hekserij. In sommige landelijke gebieden
gebeurt dat vandaag de dag nog
steeds, maar dit is eerder uitzondering
dan regel. Psychiatrische patiënten
worden over het algemeen niet meer
sociaal uitgesloten of in gevangenissen
met misdadigers geplaatst. De visie op
deze mensen is verschoven van hekserij
naar ziekte. Parallel aan deze
ontwikkeling werden de eerste gestichten
gebouwd. In het begin werden daar
nog veel psychiatrische patiënten uitgebuit
voor productiewerk, maar later
kwam er steeds meer nadruk te liggen
op behandeling van psychische ziekten.
Dit zet zich steeds verder voort, nu
nog vooral in grootstedelijke gebieden. |
|
grote tekorten op het gebied van de psychiatrie.
India telt op het moment slechts vierduizend
psychiaters, dat is niet veel in een
land met meer dan een miljard inwoners
(ter vergelijking: in Nederland zijn er iets
meer dan tweeduizend psychiaters op een
bevolking van ruim zestien miljoen mensen).
De meeste psychiaters in India wonen
en werken in de grote steden zoals Delhi,
Mumbai, Kolkata, Chennai en Bangalore.
Er bestaan projecten ter bevordering van
de geestelijke gezondheidszorg, ook voor
de landelijke gebieden. Maar vooral in die
gebieden schieten deze programma’s nog
ernstig tekort en wordt niet in de behoeftes
van de bevolking voorzien. Sarin: ‘Als er op
het platteland al een arts is die kennis heeft
van geestelijke gezondheidszorg, dan zijn
er te weinig medicijnen. In de grote steden
zijn er meer artsen en psychiaters en het
algemene peil van de gezondheidszorg
en ook van de psychiatrie is hier redelijk
goed. Dat heeft ook te maken met de snel
groeiende economie in India, waardoor er
veel geld circuleert. Hoewel niet al het geld
op de juiste plaats terecht komt en deels
achterblijft bij hogere functionarissen, is
toch te merken dat er meer geld beschikbaar
is vanuit de overheid, onder andere
voor onderwijs. Geneeskundige studies in
India worden daarom steeds beter.’
Verademing of last?
Van oorsprong gingen mensen die psychische
klachten hadden naar tempels en
gebedsgenezers. ‘Dit is een teken van de
diepe wortels die religie in de Indiase samenleving
heeft, maar ook van het gebrek
aan geestelijke gezondheidszorg en kennis
over psychische ziektes onder de bevolking.
Niet alleen de beschikbaarheid van psychiatrische
hulpverlening wordt momenteel
groter, weliswaar vooral in de steden, maar
ook is de bevolking steeds beter geïnformeerd.
Je ziet nu dat in de steden steeds
meer mensen psychiatrische instellingen
bezoeken’, aldus Sarin.
Die groeiende kennis onder de bevolking
staat in directe relatie tot de economische
en maatschappelijke ontwikkelingen die
India de laatste jaren doormaakt. Sarin:
‘Omdat Indiërs meer te besteden hebben,
krijgen zij meer mogelijkheden om zich
te ontwikkelen op maatschappelijk en op
persoonlijk vlak. Er is geld voor opleidingen
en daarmee komt er meer ruimte voor
persoonlijke ontwikkeling.’ Behalve mogelijkheden
brengt deze ontwikkeling ook
nieuwe problemen met zich mee. ‘Omdat er
AYURVEDA
Hoewel psychiatrie als geneeskundig specialisme
jong is in India, is er in het land
al eeuwen lang interesse voor psychische
onbalans. Voorbeeld daarvan is de aandacht
voor geestelijke gezondheid binnen
Ayurveda, de hindoeïstische gezondheidsleer.
Ayurveda (‘kennis van het leven’)
biedt een holistische benadering van
psychische gezondheid, waarbij lichaam,
geest en ziel met elkaar verbonden zijn.
Gezondheid wordt daarbij gezien als
een harmonieuze balans tussen deze
elementen, en geestelijke gezondheid
als een staat van geestelijk, intellectueel
en spiritueel welzijn. ‘Het concept van
gezondheid in Ayurveda bevat niet alleen
lichamelijke en geestelijke, maar ook
spirituele aspecten die in de moderne
psychologie grotendeels ontbreken’, zegt
dokter P.A. Antony uit Kerala. De geest
wordt functioneel verdeeld in ahankara
(het ego, de basis), ichha (het verlangen,
dat de geest controleert) en buddhi
(het intellect, dat besluiten neemt).
De ideale mentale toestand is die van
gelijkmoedigheid, onverstoorbaarheid
(sattva). Ophoping van giftige stoffen
in het lichaam wordt ama genoemd. Dit
wordt onder andere veroorzaakt door het
vasthouden aan negatieve gevoelens en
onverwerkte ervaringen. Voorkomen of
genezen van ziekte is in deze zienswijze
mogelijk door uit te gaan van de ziel, de
geest als oerbron voor het hele lichaam,
contact daarmee te maken en deze in
balans te brengen. Balans in de eigen
oerbron brengt vanzelf meer balans in
het lichaam.
Het specialisme binnen Ayurveda dat
zich richt op psychische ziektes heet
bhutavidya. Binnen de zienswijze van
Ayurveda moeten acht psychologische
factoren in balans zijn voor psychisch
welzijn: geest (manas), intellect (buddhi),
geheugen (smriti), oriëntatie (sajna
jnana), toewijding (bhakti), gewoontes
(shila), psychomotore of lichamelijke
activiteit (cheshta) en gedrag (achara).
Een verstoring van of onbalans in een van
deze factoren kan psychisch onbehagen
of ziekte veroorzaken. Manieren om de
balans te vinden en in stand te houden
zijn onder andere meditatie, beweging
(yoga) en juiste voeding.
Terwijl India zich richt op de westerse geneeskunde,
is in westerse landen juist de
eeuwenoude Ayurveda steeds populairder
geworden. De goeroe Deepak Chopra heeft
daarbij een belangrijke rol gespeeld.
|
| meer mogelijk is wordt de sociale druk om
te presteren hoger: als je buurmeisje een
hogere opleiding gaat volgen, dan moet je
dat zelf ook doen. Of als de buurman een
nieuwe, hogere functie krijgt in het bedrijf
en zich daardoor een auto kan permitteren,
dat moet jij dat ook’, aldus Sarin. Kortom:
voor sommige mensen bieden de veranderingen
mogelijkheden, voor anderen die de
veranderingen niet zo snel kunnen bijbenen
vooral veel stress. Sarin: ‘Zoals in westerse
landen ontstaat er hier dus ook een cultuur
waarin mensen alles wat mogelijk is, ook
moeten doen. Wie dat niet wil of kan, voldoet
niet. Deze omslag in onze samenleving is voor
sommigen een verademing, voor anderen een
last. Het brengt ook nieuwe psychische problemen
met zich mee, zoals stress, depressie,
een laag zelfbeeld en wanhoop. Als gevolg
daarvan neemt bijvoorbeeld ook het aantal
zelfmoorden toe.’ Zelfdoding is onder boeren
al langere tijd een belangrijk probleem in
India. Sarin: ‘Oorzaak van die zelfmoorden
is het gebrek aan inkomsten om het hoofd
boven water te houden. Met de groeiende
economie is er nu steeds meer land nodig
voor bedrijventerreinen in de buurt van steden.
Boerenland wordt onteigend, of boeren
worden uitgekocht, vaak met te weinig compensatie.
Daarmee worden hun problemen
alleen maar groter. Bovendien ontstaan er
meer en meer grote agrarische bedrijven waar
de boeren niet tegenop kunnen. Deze kleine
boeren krijgen steeds grotere schulden, die
sommigen uiteindelijk tot zelfmoord drijven.’
Schaduwzijde van de groei
Daarnaast is er een andere, bredere maatschappelijke
ontwikkeling gaande. Omdat
er door de groeiende economie meer geld in
de Indiase samenleving circuleert, stijgen de
prijzen snel. ‘De elite en de snel groeiende
middenklasse hebben geen moeite met deze
stijgende prijzen, omdat zij snel veel meer
inkomsten hebben gekregen. Zij zijn degenen
die profiteren van de snelle economische
groei in India. Voor de rest van de Indiërs
blijft de inkomensgroei - soms ver - achter
bij het stijgende prijspeil. De onderklasse
gaat er dus per saldo op achteruit en lijkt in
toenemende mate in de problemen te komen.
Bij hen zie je ook steeds meer psychische problemen’,
aldus Sarin. Vooral in de agrarische,
landelijke gebieden is dat zorgelijk, omdat
daar de ontwikkeling van de psychische hulpverlening
nog ver achterblijft ten opzichte van
die in de grote steden. En omdat nog steeds
vijftig procent van de Indiase bevolking op
het platteland woont, ligt daar een enorme
uitdaging voor de psychiatrie.
XXX
|
|