Met haar stichting helpt Clementien Pauws
straatkoeien in India van het opgehoopte plastic
in hun maag af te komen. Operatief verwijderen
is het enige redmiddel om de dieren van
hun oude dag te kunnen laten genieten. "We
redden de levens van individuele koeien, maar
de kern en de oplossing van het probleem liggen
natuurlijk ergens anders."
Wie aan India denkt, ziet meteen beelden voor zich van hét
heilige dier van India, de koe, die op haar gemak, niet gehinderd
door verkeersdrukte, door de straten wandelt. Ze mag zich
van het verkeer dan wel niets aantrekken, de steeds drukker en viezer
wordende steden in India vormen wel degelijk een bedreiging
voor haar. Op zoek naar etensresten tussen het straatafval, is ze niet
in staat dit te scheiden van het plastic waarin het verpakt is. Na verloop
van tijd verzamelt al dit plastic zich in haar maag tot een steeds
grotere en hardere bal van soms wel zeventig kilo. Haar leven kan
dan alleen nog gered worden door een zware operatie. De Nederlandse
Clementien Pauws, directeur van de stichting Karuna Society
for Animals and Nature, startte het Plastic Cow Project om deze Indiase
koeien te helpen.
Kun je wat meer vertellen over jezelf en over hoe je in India terecht
gekomen bent?
In april 1995 vestigde ik me met mijn man en zoon in het stadje Puttaparthi in de deelstaat Andhra Pradesh in het zuiden van India.
Puttaparthi is vooral bekend door de spiritueel leider Sri Sathya Sai
Baba wiens onderkomen Abode of Peace we voor onze verhuizing
al een aantal keren bezocht hadden. Tijdens die bezoeken zagen
we ook de slechte omstandigheden van zwerfdieren in de regio,
vooral van honden en ezels, en ik wilde iets doen om ze te helpen.
Kort na onze aankomst in Puttaparthi begon ik daarom zieke en gewonde
dieren op te vangen in mijn huis. Dat werd de eerste kliniek.
De dieren werden er behandeld en kregen er te eten. Met hulp van
Sai-volgelingen uit onder andere Engeland kon ik in 1998 de Animal
Rescue Project kliniek openen. Twee jaar later, in 2000, richtte ik
Karuna Society op, een onafhankelijke organisatie gericht op zowel
dierenwelzijn als op natuurbehoud, vegetarisme, biologische landbouw
en bescherming van wilde dieren.
Waarom startte je het Plastic Cow Project?
In december 2010 kregen we bij de Karuna Society 36 zwerfkoeien
binnen. Vlak na hun aankomst, overleed één van de koeien. Uit de
lijkschouwing door onze veearts bleek dat haar maag vol zat met

Koeien op een vuilnisbelt |
|
plastic. De veearts onderzocht vervolgens alle dieren en adviseerde
ons om hen allemaal te opereren om zo het plastic uit hun magen
te verwijderen. Dit zou de enige manier zijn om hun levens te redden.
Dit was een enorme eyeopener voor mij en mijn team, die ons
deed beseffen dat er honderden koeien op straat leven die hetzelfde
lot - een langzame en zeer pijnlijke dood - zal treffen als zij geen
hulp krijgen. Bovendien komen de plasticresten via melkproducten
en vlees ook in de menselijke voedselketen terecht. Al met al reden
genoeg om het project te starten en koeien in India te helpen.
Waarom lopen er zoveel koeien op straat in India?
Er zijn veel kleine melkboerderijtjes in de steden. Bij gebrek aan
ruimte en aan vers gras, laten de eigenaren hun koeien op straat
rondlopen en daar zoeken naar eten. Naast deze melkkoeien zijn er
ook in de steek gelaten kalfjes, stieren en oude, 'droge' koeien die
op straat leven. Op plaatsen waar veemarkten zijn, zijn de meeste
koeien die op straat zwerven in het bezit van tussenhandelaars. Zij
kopen de beesten voor een schijntje en vervolgens - als de koeien
er dik en gezond uitzien door alle etensresten die ze op straat gevonden
hebben - verkopen de handelaars ze door aan slagers of
boeren. Zodra een koe die zijn hele leven alleen afval gegeten heeft
bij een nieuwe eigenaar weer gewoon eten en gras krijgt, sterft hij.
Hoe kan het dat een dier dat als heilig wordt beschouwd zo aan
zijn lot wordt overgelaten?
Dit onderwerp komt uitgebreid terug in de documentaire die over
het project gemaakt is door filmmaker Kunai Vohra en die ik iedereen
aanraad te kijken (te vinden door op YouTube te zoeken op 'Plastic
Cow', red.). In het kort zou ik kunnen zeggen dat de oorspronkelijk
functie van de koe in de landbouw de basis vormde voor het
respect en de dankbaarheid van de bewoners van India ten opzichte
van het dier. Voor veel families was een koe een van hun belangrijkste
bezittingen die een belangrijke rol speelde bij het vervullen
van hun eerste levensbehoefte, voedselvoorziening. Tegenwoordig
is alles veel grootschaliger en commerciëler. Veel dieren worden illegaal
geslacht en het landbouwaspect wordt verwaarloosd omdat
alles gericht is op de melk-, vlees- en leerindustrie.
Hoe wordt er in India tegen het Plastic Cow Project aangekeken?
We krijgen veel waardering voor ons werk, maar het heeft ook een
schokeffect. Iedereen weet inmiddels wel dat plastic schadelijk is
voor het milieu, maar niemand realiseert zich wat een ellende dit
voor de koeien teweegbrengt.

Een koe wordt geopereerd |
|
Wat zijn problemen waar je met het project tegenaan loopt?
Een belangrijk onderdeel van het project (naast onder andere een
rechtszaak tegen de Indiase staat en veel informatievoorziening) is
het opereren van de koeien. Hiermee redden we de levens van individuele
koeien, maar de kern van het probleem en de oplossing
daarvan liggen natuurlijk ergens anders. Koeien zouden simpelweg
niet meer op vuilnisbelten moeten rondlopen en plastic tassen zouden
niet meer gebruikt moeten worden. De operatie is lastig en niet
altijd succesvol; de koeien hebben veel nazorg nodig en kunnen na
hun operatie niet meer terug naar hun eigenaren of naar de straat;
ze hebben de rest van hun leven zorg en bescherming nodig. Om de
geopereerde koeien levenslang bij ons onder te kunnen brengen, is
geld nodig en dat is schaars. Per maand hebben we ongeveer twintig
euro nodig om één koe te kunnen onderhouden. Dit geld proberen
we door middel van donaties bij elkaar te krijgen.
Krijgt het project naast deze donaties ook steun van bijvoorbeeld
de overheid of grote bedrijven?
Nee, eigenlijk niet. Ook voor het onderhoud van ons vee wat al eerder
gered is van illegaal transport krijgen we geen steun van de Indiase
overheid. Grote bedrijven ondersteunen ons ook niet. We zijn
niet interessant voor ze, onder andere omdat we op een afgelegen
locatie zitten en niet in een grote stad. We zijn voor onze werkzaamheden
dus volledig afhankelijk van donaties van particuliere dierenliefhebbers.
Het Plastic Cow Project bestaat nu ruim twee jaar. Wat zijn de
grootste ontwikkelingen sinds de start van het project geweest?
We zijn bezig met een rechtszaak tegen de centrale overheid en alle
Indiase deelstaten voor een volledig verbod op plastic tassen en een
beter afvalverwerkingssysteem, waarbij dieren niet meer met het
afval in contact komen. In mei 2010 kondigde het Hooggerechtshof
in zijn eerste hoorzitting aan dat het een volledig verbod van plastic
tassen serieus overweegt. Dit was groot nieuws, zowel in India als
internationaal. Momenteel is het helaas stil rondom de rechtszaak
en hebben we al een tijdje niets gehoord.
Daarnaast was ook de documentaire die we over het project gemaakt
hebben een belangrijke stap voorwaarts. Hij is op veel plaatsen vertoond
en wordt veel bekeken op YouTube. Dat levert ons veel publiciteit
op. Er ontstaan mede daardoor veel initiatieven op lokaal niveau
in relatie tot plastic, afval en de bescherming van koeien in India. Op
dit moment zijn we druk met het rechtstreeks benaderen van boeren
in de dorpen, maar ook van lokale overheden en dierenartsen. Door
hen de film te laten zien en voorlichting te geven, sporen we ze aan
hun dieren beter te beschermen.