PDF   terug
Uit: India Nu 80 (sep-okt 1992)


Meer kerncentrales in India

'Bij ons kan er geen Tsjernobyl plaatsvinden'



Steeds meer mensen in India zijn ervan overtuigd dat het stralende ontwikkelingspad dat de atoomlobby wenst te volgen een zeer gevaarlijke en dure weg is. Als het aan de voorstanders ligt zal het aantal door kernenergie opgewekte MegaWatts (MW) in de komende jaren verdubbelen. Op dit moment ligt dat op ongeveer 1700 MW. Zij houden vol dat het een volkomen veilig pad is en dat een ongeluk als dat in Tsjernobyl in India nooit voor kan komen, omdat de Indiase kerncentrales anders zijn. De medewerkers van de kerncentrales zouden ook wel gek zijn als ze toegaven dat het wel gevaarlijk en duur is. Daarmee zouden ze namelijk hun baan op het spel zetten.

India heeft op dit moment kerncentrales in:
- Tarapur (Maharashtra) 2 x 160 MW;
- Rawatbhatta (Rajasthan) 2 x 220 MW;
- Kalpakkam (bij Madras, Tamil Nadu) 2 x 235 MW;
- Narore (Uttar Pradesh) 2 x 235 MW.
Binnen niet al te lange tijd is het de bedoeling dat er in Kakrapar (Gujarat) een kerncentrale van 235 MW in werking zal worden gesteld. Voor 1996 zal de tweede even grote kerncentrale daar moeten gaan draaien. In Rawatbhatta zullen dan de derde en vierde centrale van 235 MW elk actief moeten zijn en als alles volgens plan verloopt draaien dan ook in Kaiga (Karnataka) de eerste twee eenheden van 235 MW.

De Nuclear Power Corporation (NPC) heeft te kennen gegeven dat ze in de toekomst van plan is om nog vier centrales van 235 MW in Kaiga erbij te bouwen en twee van 500 MW in Tarapur. Dat alles onder het motto: 'Kernenergie is veilig en goedkoop'.


Mag het een straaltje minder zijn?

Tegenstanders komen echter met een waslijst van kleine en grote ongelukken in en tijdelijke sluitingen van de kerncentrales.
Een paar voorbeelden:
- Van de Tarapur kerncentrale is bekend dat er reeds 344 ongelukken hebben plaatsgevonden, waarvan 74% door falen van het materiaal werd veroorzaakt.
- Kerncentrale nr. 1 in Kalpakkam was van september 1986 tot september 1987 gesloten en kerncentrale nr. 2 moest in 1987 voor 113 dagen dicht.
- Een lek in kerncentrale nr. 1 in Tarapur doodde twee ingenieurs en bezorgde 300 medewerkers een grotere dosis straling dan ze wettelijk mogen ontvangen.
Een documentaire van de Brit Christopher Mitchel toonde schokkende beelden over bewoners rond de kerncentrales in Rajasthan. Naar aanleiding van de vertoning van delen hieruit, in september 1991,

de controlekamer in de kerncentrale van Tarapur
in 'Eye Witness' door Hindustan Times TV is een huis aan huis onderzoek gestart door artsen en tegenstanders van kernenergie in de omgeving van die kerncentrales. Dit onder leiding van Dr. Sanghamitra Gadekar en Dr. Surendra Gadekar van Anumukti, een groep in Gujarat die zich tegen kernenergie verzet. Er wordt met spanning gewacht op de resultaten van dat onderzoek. In de Hindustan Times van 17 september 1991 heeft de voorzitter van de Atoom Energie Commissie alvast laten weten dat ".... het gaat om slecht geïnformeerde mensen. De mensen die dit soort informatie naar buiten brengen willen alleen dat het onderzoek naar atoomenergie en de produktie ervan worden gestaakt."


Allemaal fantasie

Het vervelende van straling is dat je het niet kunt zien of ruiken. De effecten treden, tenzij je een hoge dosis krijgt, pas na langere tijd op. Om dan nog te bewijzen dat het door dat ene ongeluk, waarbij radioactiviteit vrijkwam, komt dat je kanker hebt opgelopen is een vrijwel onbegonnen zaak. 'Tsjernobyl' heeft dat opnieuw duidelijk gemaakt. Van de 600.000 soldaten die aan de opruiming van de ellende moesten meewerken vertonen velen allerlei kwalen. De medici verklaren dat het inbeelding is dat het van 'Tsjernobyl' komt en dat de klachten niets met de opgelopen straling te maken hebben. Over een aantal jaren zal blijken hoeveel van hen aan kanker doodgaan, maar wie zal nog kunnen bewijzen dat de doodsoorzaak in Tsjernobyl ligt?
Dat kernenergie zo goedkoop zou zijn is volgens de Indiase tegenstanders flauwekul. De berekening berust op de zeer goedkope truc dat men een groot deel van de kosten niet meerekent of doorschuift naar komende generaties. Bij het winnen van uranium en het opwerken ervan tot voor kerncentrales bruikbaar materiaal komt zeer veel stralend afval vrij. Dat stort men over de hele wereld meestal in de buurt van de winplaats want daar wonen toch maar 'zwarten, indianen of achtergebleven stammen'. Het verwerken van het radioactieve afval van de kerncentrales wordt door de overheid gesubsidieerd. De kosten van het slopen van de uitgewerkte centrale of het in beton bewaren vergeet men ook maar liever bij de berekening van de kostprijs.

India's eerste kernreactor (1960) nabij Bombay

Ook in Nederland wordt er zeer geheimzinnig gedaan over de werkelijke kosten van kernenergie. De opslag van het afval in Zeeland, bij de COVRA, wordt grotendeels betaald door de overheid. Hoe hoog die kosten zijn is niet te achterhalen.
De kosten van een ongeval als dat in Tsjernobyl zijn van een dusdanige omvang dat geen enkele verzekeringsmaatschappij daarvoor op wil draaien. Zij hebben dan ook een limiet aan het uit te keren bedrag bij een ongeluk van dergelijke omvang gesteld. Wat er dan nog aan ongedekte schade overblijft is voor de algemene middelen, de overheid dus.


Kernenergie en de atoombom

De Atoom Energie Wet die in 1962 in India werd aangenomen geeft het Departement van Atoom Energie aldaar een vrijwel onbeperkte macht. Dit gaat zover dat ze, als het er op aankomt, zelfs aan het parlement geen verantwoording verschuldigd is, laat staan aan het volk. Overigens vormt India op dat gebied geen uitzondering. Overal ter wereld zijn wetten aangenomen die controle vrijwel onmogelijk maken. Ongetwijfeld heeft dit ermee te maken dat atoomenergie en het kernwapenprogramma zeer nauw met elkaar verweven zijn. Geen enkel land, hoe democratisch het ook is, wenst inzage te geven in het verband tussen die twee zaken. Ook India dat kernwapens heeft en ontwikkelt zal dat verband liever verzwijgen. Het land wenst haar buurman Pakistan radioactief te kunnen maken indien zij elkaar nog weer eens in een Warme Oorlog in de haren vliegen. Zolang de oorlog tussen hen koud blijft willen ze er elkaar in ieder geval mee kunnen bedreigen, zoals Oost en West deden/doen.


een gekromde reflector levert voldoende energie op
om te kunnen koken

Een stralende toekomst

Het blijft een raadsel waarom India niet veel meer geld investeert in het onderzoek naar zonne-energie. Kan het zijn dat de wetenschappers dat als een inferieure vorm van energievoorziening zien? Of valt er gewoon te weinig aan te verdienen. De door de zon naar de aarde toegezonden straling valt niet door iemand te claimen als zijnde van hem of haar en is dus gratis. Er is alleen aan de produktie van zonnepanelen en het onderhoud daarvan wat te verdienen. Voor de speculant valt alleen daar wat te halen. Niks geen zonne-termijnmarkt zoals die voor de aardolie bestaat.
Jarenlang hebben overheden en wetenschappers geroepen dat het onmogelijk was om een hoog rendement uit zonne-energiepanelen te halen. Voorstanders van zonne-energie (ook wel eens linkse fantasten genoemd) hebben dat consequent bestreden. Nu wereldwijd langzaam maar zeker de interesse in zonne-energie toeneemt blijkt in zeer korte tijd, een aantal jaren, een vertwintigvoudiging van het rendement mogelijk. Onderdeel van het grote gelijk van links? Momenteel wordt aan verschillende universiteiten in Nederland' fundamenteel onderzoek naar de rendementsverbetering van zonnecellen gedaan.
Op dit moment ligt er in de deelstaat Andhra Pradesh een plan op tafel van een bedrijf dat zich bezighoudt met zonne-energie. Men stelt voor om 54.000 kleine zonne-energiecentrales te bouwen van 63 en 100 kW. Deze moeten aangesloten worden op het elektriciteitsnet en de boeren op het platteland van energie gaan voorzien. De boeren zijn nu aangesloten op het gewone elektriciteitsnet en betrekken veel stroom voor de waterpompen waarmee ze hun land irrigeren. Door hen op deze manier van energie te voorzien komt er een grote hoeveelheid elektriciteit 'vrij' voor ander gebruik. Er hoeven dan minder nieuwe grote elektriciteitscentrales gebouwd te worden. Het energieverbruik van de boeren werd tot op heden gesubsidieerd. Het geld dat verdient wordt met de verkoop van de 'vrijkomende' energie aan de industrie zou gebruikt kunnen worden om de bouw van de zonne-energie installaties te betalen en om verder onderzoek daarnaar in India mogelijk te maken.


Een nieuwe vijand

Misschien is het wel zo dat als we zonne-energie, of een afgeleide daarvan, als wapen tegen een vijand konden gebruiken er reeds lang zeer veel geld ingestoken zou zijn. Kijk eens wat er mogelijk was met de rakettechnologie. Toen Von Braun, de man van de Duitse V1, vlak na de Tweede Wereldoorlog een functie bij NASA kreeg dacht men nog dat het 200 jaar zou duren voordat men een mens op de maan kon laten landen. Binnen 20 jaar was het zover. Dit kwam mede dankzij het feit dat de wapenindustrie door de Koude Oorlog zeer veel geld investeerde in de ontwikkeling van de rakettechnologie.
Stel dat we de milieuvernietiging als de nieuwe vijand gaan zien waartegen we, indien we niets aan het broeikaseffect doen, een zeer Warme Oorlog moeten gaan voeren. Dan zal blijken hoe snel de ontwikkeling van duurzame energiebronnen kan gaan.

XXX


Zie ook "Kernenergie in India: Tegenstanders onvaderlandslievend?" (India Nu 70, jan-feb 1991)




begin document

tijdschrift India Nu

HOME Landelijke India Werkgroep

Landelijke India Werkgroep - 15 juli 2008