Israël binnenkort India's belangrijkste leverancierMassale wapenaankopen tijdens adempauze conflict India en Pakistan
De positie van Rusland als India's belangrijkste bondgenoot en militaire hofleverancier heeft zijn langste tiJd gehad. In rap tempo ontpopt Israël zich als India's belangrijkste bron van wapens. Vooral na 11 september 2001 zijn de banden stevig aangehaald. Beide landen zien de Amerikaanse politiek van na 11 september 2001 als legitimatie voor hun eigen 'oorlog tegen het terrorisme' in Kashmir en Palestina. Eerder was India altijd een onvermoeibare pleitbezorger van de Palestijnse zaak. Om de recente goede betrekkingen te bezegelen, bezocht Sharon afgelopen september als eerste Israëlische premier zijn Indiase collega, Vajpayee. De Indiaas-Israëlische omarming staat niet op zichzelf. India is bezig met een opvallende nieuwe koers in het buitenlands beleid. In januari sloot New Delhi een belangrijke militaire overeenkomst met Israël's aartsvijand Iran. Ondertussen lijkt een jaar van betrekkelijke rust in de betrekkingen met Pakistan verdacht veel op een adempauze, waarin vooral India massaal wapens inkoopt.
Daarnaast onderhandelen beide landen over een veel uitgebreidere boodschappenlijst: van scheepsraketten en systemen voor elektronische oorlogsvoering tot kanonnen en onbemande vliegtuigen. Ook levert Israël elektronica voor het hekwerk dat India momenteel bouwt langs de bestandslijn in Kashmir. India lijkt sinds kort te hebben gebroken met de traditie van jaren slepende verkooponderhandelingen. Ook met andere landen wordt dit jaar namelijk het ene na het andere contract afgesloten. Van de golfstaat Qatar kocht het tweedehands Mirage-jachtvliegtuigen en met het Britse BAE Systems sloot het een al jaren slepende order af voor Hawk-bommenwerpers. Ook vanuit de VS arriveert dezer dagen voor het eerst in jaren weer militair materieel. Juist Londen en Washington voerden vorig jaar de diplomatieke druk op India en Pakistan hoog op, toen die op de rand van een nieuwe oorlog balanceerden. Maar die bezorgdheid staat de wapenhandel met Zuid-Azië kennelijk geenszins in de weg. Een klein stormpje in de Britse media over de miljardenorder was al weer snel overgewaaid. BAE (het voormalige British Aerospace) geldt nog steeds als een belangrijke motor voor de werkgelegenheid.
Begin jaren negentig weigerden de Amerikanen nog om - al betaalde - F-16's aan Pakistan te leveren. Het gevaar dat het land ze zou gaan gebruiken als nucleaire bommenwerpers werd te groot geacht. Direct na 11 september 2001 verdween het wapenembargo en al snel mochten enkele eerste, kleine orders plaatsvinden. Na lang aarzelen lijken de Amerikanen nu ook hun bezwaren rond de F-16's aan de kant te zetten. Hoe verder de militaire balans op conventioneel gebied doorschiet in het voordeel van India, des te groter is het risico dat Pakistan zijn heil vooral gaat zoeken in zijn nucleaire programma. Tamelijk schokkend is in dit verband de Nederlandse betrokkenheid bij een symposium dat afgelopen september in Islamabad plaatsvond. Dat International Symposium on Advanced Materials was georganiseerd door het Pakistaanse kernwapen laboratorium en zijn geestelijke vader, de in Nederland opgeleide atoomspion Abdul Qadeer Khan. Hoewel die affaire inmiddels twintig jaar oud is, blijkt Khan nog altijd nauw contact te hebben met zijn oude vrienden. In het wetenschappelijk comité van de congresorganisatie zit zijn oud-professor Brabers en op de lijst van sponsors van het evenement prijkt de naam van Slebos Research, het eenmansbedrijf van veroordeeld smokkelaar Henk Slebos. 'We find it hard to get objects for customers all over the world', claimt deze op zijn website. Naar aanleiding van een persbericht van de Campagne tegen Wapenhandel stelden drie fracties Kamervragen. In antwoord daarop zegt de regering vooralsnog geen juridische stappen te kunnen ondernemen, dit omdat het symposium niet expliciet de ontwikkeling en verspreiding van kernwapens tot doel heeft. Wel erkent men dat niet uit te sluiten valt dat de uitwisseling van kennis en informatie tijdens het symposium een bijdrage kan leveren aan de ontwikkeling van Pakistan's kernwapenindustrie. Verder zal onderzocht worden hoe ongewenste overdracht van kennis effectief gecontroleerd kan worden. Het nieuws over de Nederlandse contacten met A.Q. Khan's Research Laboratories komt kort nadat Nederland heeft besloten de wapenexportrichtlijnen ten aanzien van India en Pakistan te versoepelen.
xxx
|